Để bé phát triển khỏe mạnh, cao lớn là một vấn đề mà rất nhiều bậc
cha mẹ quan tâm. Các loại thực phẩm nhiều canxi, thuốc tăng chiều
cao,...đều được cha mẹ bổ sung triệt để cho con cái.
Chuyên gia dinh dưỡng Anh Nguyễn - hiện đang sống và làm việc tại Worcester, Anh, mới đây đã có một bài chia sẻ khá dài để giúp bé tăng trưởng chiều cao tối đa. Bài chia sẻ được tổng hợp từ nhiều bài nghiên cứu khoa học của các chuyên gia trên thế giới.
Để giúp cha mẹ yên tâm và tránh hoang mang trong nhiều huyền thoại về
chiều cao của bé, GS.BS. Allen, trưởng khoa nhi, ĐH Wisconsin, Mỹ có
vài hướng dẫn:
Biểu đồ tăng trưởng chiều cao của trẻ
Ví dụ: Nếu bé trai 10 tháng tuổi, đạt điểm A (đường màu cam phía trên
chuẩn), chiều cao trên chuẩn. Nếu dưới đường màu đỏ 3rd hoặc trên đường
97th thì cần đưa trẻ đi kiểm tra chuyên khoa.
+ Việc tăng trưởng chiều cao các bé dưới 3 tuổi có sự chênh lệch lên
xuống 1 dòng so với chuẩn trong biểu đồ tăng trưởng là bình thường.
+ Bé từ 3 - 10 tuổi, tăng trưởng chiều cao nên theo 1 đường trong
biểu đồ tăng trưởng (không cần thiết là đường chuẩn), nếu lệch1 dòng
trong biểu đồ tăng trưởng trong 2-3 tháng, cha mẹ nên ghi nhận và nói
điều này với bác sĩ dinh dưỡng của bé để đánh giá tốt hơn.
+ Sự tăng trưởng chiều cao các bé sau 12 tháng có thể sẽ chậm hơn và
thậm chí trì hoãn, việc thay đổi (trì hoãn) 1-2 đường trong biểu đồ tăng
trưởng là thông thường trong 12-25 tháng tuổi và có thể sẽ trở lại ổn
định trên 1 đường khi bé 30 tháng. Sự trì hoãn này có thể liên quan đến
độ dài chu kì kinh nguyệt của mẹ hoặc lịch sử người cha của bé có tăng
trưởng chiều cao vượt bậc sau tuổi trung học hay không.
+ Nếu bé sinh ra quá nhỏ hay quá lớn, cha mẹ đừng quá lo lắng, điều này sẽ được điều chỉnh sau 15 tháng đầu tiên.
GS.BS. Marchand, từ Viện Nhi Khoa Canada có đưa ra công thức ước lượng chiều cao tiềm năng các bé:
|
Bé trai = ([chiều cao của cha] + [chiều cao của mẹ])/2 + 6.5 cm (+/- 8.5cm)
Bé gái = ([chiều cao của cha] + [chiều cao của mẹ])/2 - 6.5 cm (+/- 8.5cm)
|
Con số +/- 8.5 cm là độ sai số tiềm năng của bé. Khoảng sai số này
cao hay thấp tùy thuộc sự phát triên chiều cao của ba mẹ trước đây có ổn
định hay không. Nếu trước đây chiều cao cha mẹ phát triển ổn định thì
khoảng sai số này là rất thấp và ngược lại nếu trước đây cha mẹ có tăng
trưởng chiều cao không ổn định thì sai số này sẽ cao.
Ngoài các yếu tố về di truyền, hormone, điều rất quan trọng khác là
tăng trưởng chiều cao ảnh hưởng nhiều đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng
và nhu cầu năng lượng.
Dinh dưỡng để trẻ phát triển chiều cao tối đa
Theo GS. Allen, trong 12-15 tháng, dinh dưỡng không ảnh hưởng nhiều
đến tăng trưởng chiều cao, đa phần là do ảnh hưởng của gen. Nhưng việc
thiếu hụt dinh dưỡng trong giai đoạn này sẽ ảnh hưởng đến cân nặng của
bé và dẫn đến thiếu hụt các chất dinh dưỡng cho sự phát triển chiều cao
của bé ở những giai đoạn sau đó và đặc biệt trước dậy thì. Do đó, cân
bằng, xem xét và lưu ý bổ sung đủ các chất dinh dưỡng theo từng giai
đoạn là việc cần thiết cho sự phát triển chiều cao tối đa của bé.
Trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi
+ Bé nên được bú mẹ đầy đủ hoặc bú đủ lượng (nếu bé bú công thức)
+ Bé cần đảm bảo đủ vitamin D hằng ngày của bé.
+ Chế độ dinh dưỡng của mẹ khi mang thai cũng góp phần ảnh hưởng đến
chiều cao của bé sau này. Do đó khi mang thai cần bổ sung đầy đủ các
chất dinh dưỡng trong 4 nhóm chính, lưu ý bổ sung đủ các chất dinh dưỡng
sau: Sắt, Canxi, vitamin B12, B6, chất béo tốt omega-3.
Lưu ý: Canxi nên bổ sung từ sữa hoặc thực phẩm trong chế độ ăn cân bằng để hấp thụ tốt nhất và an toàn.
Trẻ từ 6 - 24 tháng tuổi
Theo GS.BS. Gillespie, Đại diện Phòng Cố Vấn Dinh dưỡng của Viện quốc
gia Mỹ (ACC/SCN), trong báo cáo phát triển ngân hàng dinh dưỡng cho các
nước Châu Á:
+ Vẫn nên duy trì sữa mẹ (nếu được)
+ Tuy nhiên, bên cạnh đó, bé nên được giới thiệu ăn dặm để bổ sung đủ
các chất sau: sắt, kẽm, omega-3, canxi, vitamin E, vitamin D,
riboflavin, thiamine and vitamin B6
+ Chế độ ăn nên bổ sung đủ chất đạm từ thịt/cá/trứng/sữa.
+ Bé không nên ăn dặm sớm hơn 5.5 tháng và không được trễ hơn 6.5 tháng
+ Canxi cho trẻ nên lấy từ sữa hoặc thực phẩm trong chế độ cân bằng
để hấp thụ tốt nhất và an toàn. Không nên dùng thuốc bổ sung canxi mà
không tư vấn bác sĩ.