Bệnh sởi ở trẻ em được biết đến là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus Morbillivirus của họ Paramyxoviridae gây ra. Loại virus này có tính lây lan cao, dễ truyền nhiễm từ người này sang người khác qua đường hô hấp khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
Căn bệnh này rất dễ tạo thành dịch, đặc biệt ở những nơi tập trung nhiều trẻ em. Mặc dù sốt phát ban sởi lúc đầu khá lành tính nhưng nếu không được chữa trị kịp thời, tiến triển đến giai đoạn biến chứng thì có thể đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng.
Bệnh sốt phát ban do trẻ bị nhiễm virus thông thường, chiếm khoảng 70-80% các trường hợp. Tuy nhiên, bệnh lý này khá lành tính và không gây nguy hiểm đến tính mạng, hầu hết do virus đường hô hấp, chẳng hạn như virus Rubella gây nên.
Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt phát ban và sởi
Có thể bạn quan tâm: Nguyên nhân trẻ mắc
Rubella bẩm sinh và những điều mẹ cần lưu ý
Theo các bác sĩ sởi và sốt phát ban có nhiều điểm giống nhau ở thời thời gian ủ bệnh, một số biểu hiện chung như:
- Trẻ bị sốt nhẹ hoặc sốt cao lên đến 38 - 39 độ C.
- Xuất hiện cảm giác mệt mỏi, không có sức sống, lừ đừ.
- Có tình trạng nhức mỏi các cơ bắp, đau đầu ở trẻ em.
- Không có cảm giác thèm ăn, chán ăn, bỏ bú.
- Một số trẻ có thể nôn mửa hoặc bị bệnh tiêu chảy ở trẻ em.
| Bệnh lý |
Triệu chứng khác biệt |
| Sởi |
- Ban xuất hiện theo trình tự: bắt đầu ở sau tai, lan sang mặt, xuống ngực, bụng và nổi khắp toàn thân.
- Ban nổi dạng sần, gồ lên bề mặt da
- Gây ngứa và khó chịu cho trẻ
- Khi lặn thường để lại thâm (vằn da hổ)
|
| Sốt phát ban |
- Nốt phát ban đỏ và sáng
- Nổi ban mịn, ít sần sùi trên bề mặt da
- Ban nổi khắp cơ thể trẻ
- Sau khi lặn thường không để lại sẹo
|
Sởi và sốt phát ban là 2 bệnh riêng biệt nên mức độ nguy hiểm cũng khác nhau. Do đó, ba mẹ cần phân biệt được 2 bệnh lý này để có phương pháp điều trị phù hợp, bởi sốt phát ban khá lành tính còn sởi có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ.
Thông thường sốt phát ban thường ít gây ra biến chứng, sau khoảng 5 - 7 ngày bệnh sẽ tự khỏi nếu ba mẹ biết cách chăm sóc đúng cách, cung cấp chế độ ăn uống phù hợp và vệ sinh cá nhân cho trẻ sạch sẽ.
Còn sởi có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, cụ thể như: tiêu chảy, suy dinh dưỡng, viêm tai giữa, viêm loét miệng, viêm loét giác mạc, viêm phỉ, viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm não hoặc có thể dẫn đến tử vong.
Sởi và sốt phát ban gây ra các biến chứng khác nhau
Đối với những trường hợp trẻ bị sởi nhẹ, không cần nhập viện, bác sĩ sẽ hướng dẫn ba mẹ cách chăm sóc trẻ tại tại, cụ thể như:
- Cho trẻ nằm ở phòng cách ly riêng, tránh gió lạnh.
- Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ khi có biểu hiện sốt cao.
- Nên cho trẻ ăn các thực phẩm mềm để bảo vệ đường tiêu hóa.
- Đeo khẩu trang thường xuyên và hạn chế tiếp xúc trực tiếp.
- Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để tăng đề kháng cho bé.
- Cho trẻ uống vitamin A để hỗ trợ mắt.
- Chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không nên lạm dụng kháng sinh hay tin tưởng bài thuốc dân gian.
- Dọn dẹp phòng của trẻ sạch sẽ, thông thoáng.
Trong quá trình chăm sóc tại nhà ba mẹ cần theo dõi thân nhiệt và các biểu hiện của trẻ, nếu có các phát hiện bất thường sau cần đưa con đến bệnh viện để được điều trị.
- Trẻ sốt kéo dài, liên tục với nhiệt độ cao.
- Ho và có biểu hiện khó thở.
- Tiêu chảy nhiều dẫn đến mất nước.
- Ban sởi đã hết nhưng vẫn còn sốt.
- Tai, mắt, phổi, hệ tiêu hóa,... có các dấu hiệu biến chứng.
Cách ba mẹ chăm sóc trẻ bị sởi
Khi trẻ bị sốt phát ban thì điều đầu tiên làm là hạ sốt, nếu trẻ sốt từ 38 độ C, các bác sĩ khuyên nên cho trẻ uống Paracetamol với liều 10 - 15mh/kg cân nặng, 4 - 6 giờ một lần. Bên cạnh đó kết hợp lau người cho trẻ bằng nước ấm, để hạn chế biến chứng sốt cao gây ra co giật.
Để giảm các triệu chứng ho kèm theo thì ba mẹ có thể cho trẻ uống các loại thuốc ho có nguồn gốc thảo dược như: gừng hấp mật ong, tắc chưng đường phèn. Ngoài ra, nên rửa mũi cho bé để giúp dễ thở hơn bằng cách sử dụng nước muối sinh lý và khăn mặt mềm.
Đặc biệt, chế độ ăn uống của trẻ ba mẹ cũng cần quan tâm và chú ý, điều này sẽ ảnh hưởng đến sức đề kháng và rút ngắn thời gian sốt phát ban. Một số lưu ý ba mẹ cần lưu ý trong chế độ ăn uống của trẻ như:
- Cho trẻ ăn các thực phẩm lỏng, dễ tiêu hóa và cung cấp đủ nước.
- Nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ để trẻ dễ hấp thụ.
- Cho trẻ uống các loại nước ép trái cây để bổ sung vitamin, cải thiện sức đề kháng.
- Không nên cho trẻ ăn kiêng trong thời điểm này, khiến trẻ bị thiếu chất.
Nước ép trái cây Pororo vị trái cây chai 235 ml
Ba mẹ cũng cần lưu ý giữ vệ sinh sạch sẽ cho bé bằng nước ấm vừa đủ. Không nên trùm kín để kiêng gió, kiêng nước có thể khiến trẻ không thể hạ sốt và còn có thể gây ra co giật, khó chịu, dễ bị nhiễm trùng da, gây biến chứng phổi,...
Để phòng ngừa sởi và sốt phát ban hiệu quả cho trẻ, ba mẹ có thể lưu ý và thực hiện một số cách dưới đây.
- Tiêm vắc xin sởi đầy đủ cho trẻ cả hai mũi để đảm bảo phòng ngừa bệnh lên đến 99%.
- Đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ, đặc biệt là vitamin A.
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ cho trẻ, các đồ chơi, dụng cụ xung quanh bé cũng cần được vệ sinh sạch sẽ.
- Ba mẹ nên vệ sinh đường mũi, họng, mắt hằng ngày cho trẻ.
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường dễ gây bệnh, cách ly với trẻ và người lớn đang bị sốt phát ban hoặc sởi.
- Thường xuyên vệ sinh nhà cửa để đảm bảo không gian thông thoáng, trong lành cho trẻ và gia đình.